Meteorological Department सध्या महाराष्ट्रात हवामानात मोठे बदल होत आहेत. फेब्रुवारीच्या सुरुवातीला तापमान चाळीशीच्या पार गेले आहे. सामान्यतः होळीच्या सणानंतर उन्हाचा प्रभाव जाणवतो, पण यंदा महिनाभर आधीच उष्णतेची लाट जाणवत आहे.
पावसाची शक्यता आणि वाऱ्याचा जोर
रविवारी अनेक ठिकाणी ढगाळ वातावरण होते, पण पाऊस पडला नाही. हवामान विभागाने पुढील २४ तासांत वादळी वाऱ्यासह पावसाचा इशारा दिला आहे. उष्णतेमुळे नागरिकांना त्रास होत असून, काही ठिकाणी तापमान कमी झाले असले तरी उन्हाचा तडाखा वाढला आहे.
तापमानवाढीची कारणे
हवामानातील बदलांना अनेक गोष्टी कारणीभूत असतात. वातावरणातील दाबातील बदल, समुद्राच्या तापमानातील वाढ आणि जागतिक हवामान बदल यामुळे महाराष्ट्रात उष्णतेचा प्रभाव वाढत आहे.
किनारपट्टी भागांत पाऊस
रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, मुंबई आणि कोकण किनारपट्टीवरील भागांत वाऱ्याचा जोर वाढल्याने पावसाची शक्यता आहे. समुद्राच्या तापमानात झालेल्या बदलांमुळे वादळी पाऊस पडू शकतो. प्रशासनाने मच्छीमारांना समुद्रात न जाण्याचा सल्ला दिला आहे.
विदर्भात तीव्र उष्णता
चंद्रपूर आणि वर्धा जिल्ह्यांत तापमान ३८ अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचले आहे. उन्हामुळे नागरिकांना उकाडा जाणवत आहे. त्यामुळे शेतकरी सकाळी लवकर आणि संध्याकाळी उशिरा शेतीची कामे करत आहेत. दुपारी उन्हाच्या वेळेस बाहेर जाणे टाळण्याचा सल्ला प्रशासनाने दिला आहे.
कोकणात तापमानाचा प्रभाव
रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, पुणे, सातारा आणि सांगली येथे तापमान ३६ अंश सेल्सिअसच्या जवळ पोहोचले आहे. त्यामुळे नागरिकांना उष्णतेपासून बचावासाठी सावधगिरी बाळगण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. हवामान बदलांचा परिणाम आंबा उत्पादनावरही होऊ शकतो.
मुंबईत उष्णतेचा प्रभाव
मुंबई आणि उपनगरांमध्ये उन्हाचा जोर वाढला आहे. दमट हवामानामुळे उष्णतेच्या लाटा जाणवू शकतात. नागरिक सावलीत थांबत आहेत, चौपाट्यांवरील गर्दी कमी झाली आहे. मुंबई महानगरपालिकेने नागरिकांना भरपूर पाणी पिण्याचा आणि जास्त श्रम टाळण्याचा सल्ला दिला आहे.
उष्णतेपासून बचावाचे उपाय
१. भरपूर पाणी प्या आणि शरीर हायड्रेट ठेवा.
2. दुपारी १२ ते ४ या वेळेत उन्हात जाणे टाळा.
3. हलके आणि सुती कपडे घाला.
4. घरातील तापमान संतुलित ठेवा.
5. उष्णतेमुळे खराब होणारे अन्नपदार्थ टाळा.
6. पाळीव प्राण्यांना पाणी आणि सावली द्या.
हवामान खात्याचा इशारा
भारतीय हवामान खात्याने मार्चमध्ये उष्णतेच्या लाटा येण्याची शक्यता वर्तवली आहे. काही ठिकाणी तापमान ४० अंश सेल्सिअसपर्यंत जाऊ शकते. त्यामुळे नागरिकांनी आणि प्रशासनाने सतर्क राहण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
देशभरातील हवामान स्थिती
महाराष्ट्रासोबतच देशभरातही हवामान बदल होत आहे. उत्तरेकडील पर्वतीय भागांत हिमवृष्टी होण्याची शक्यता आहे, तर दक्षिण भारतात उष्णतेची लाट येऊ शकते.
हवामानातील बदलांमुळे सर्वांनी योग्य काळजी घेण्याची गरज आहे. गरजेप्रमाणे सावधगिरी बाळगल्यास उष्णतेच्या प्रभावापासून बचाव करता येईल.